Họ khác trong vùng, họ Lê Văn ở xóm Đình, khu 11, xã Thanh Đình, thành phố Việt Trì là dòng họ lớn với 249 gia đình, 1.786 nhân khẩu luôn đi đầu trong công tác khuyến học, khuyến tài ở địa phương. Những năm qua, dòng họ Lê Văn đã tích cực phát động phong trào khuyến học, góp phần vào sự nghiệp “trồng người”, tạo nguồn nhân lực, bồi dưỡng nhân tài cho địa phương và đất nước.
Gia đình ông Lê Trung Tuyển – Trưởng ban khuyến học họ luôn quan tâm chăm sóc toàn diện con cháu.
Ông Lê Văn Huyên – Trưởng dòng họ cho biết: “Muốn thoát nghèo trước hết phải có học thức. Để học tốt cần có sự quan tâm, động viên và khích lệ của tất cả mọi người trong dòng họ và cộng đồng xã hội”. Phong trào khuyến học, khuyến tài của dòng họ Lê Văn đã được các cụ, anh em, con cháu, người ở gần cũng như người ở xa quê nhiệt tình ủng hộ. Nhiều ông bà, anh chị em tuy đời sống còn khó khăn nhưng vẫn tích cực tham gia đóng góp quỹ. Các cụ cao tuổi, bề bậc trong dòng họ như cụ Để, cụ An cũng dành dụm ít nhiều tham gia động viên con cháu cố gắng học tập nên người. Từ tấm lòng hảo tâm của các thành viên trong dòng họ đã xây dựng được nguồn quỹ gần 20 triệu đồng. Từ nguồn quỹ này, vào ngày 14-1 dòng họ Lê Văn tổ chức họp mặt, phát thưởng cho con cháu đạt thành tích cao trong học tập, ôn lại truyền thống hiếu học của dòng họ và răn dạy cháu con rèn đức, luyện tài trở thành công dân có ích cho gia đình và xã hội. Nhờ đẩy mạnh công tác khuyến học, khuyến tài, hàng năm dòng họ có khoảng 20 em học sinh giỏi. Riêng năm học 2013-2014, dòng họ có 10 em đạt học sinh giỏi cấp tỉnh và thành phố, 15 em đạt học sinh giỏi cấp trường. Họ Lê Văn thật sự tự hào bởi hiện nay đã có 116 người có học vị Tiến sỹ, Thạc sỹ, Cử nhân, Tú tài.
Để công tác khuyến học, khuyến tài đạt hiệu quả, dòng họ có nhiều việc làm thiết thực như: Vận động các gia đình quan tâm, chăm sóc sức khỏe và khuyến khích các em vươn lên học giỏi. Những gia đình nghèo được dòng họ quan tâm nhiều hơn, động viên họ vượt qua khó khăn, các em học sinh cần lấy đó làm động lực để cố gắng vươn lên.Dòng họ cũng quy định rõ mức khen thưởng cho các em đạt kết quả cao trong năm học, từ học sinh mầm non, tiểu học, THCS, THPT đến học sinh thi đỗ đại học, cao đẳng; học sinh đạt giải Nhất trong các kì thi học sinh giỏi. Đây là một trong những hoạt động có ý nghĩa đó là việc quan tâm đến việc học hành của con cháu trong dòng họ. Những phần thưởng cho các cháu tuy không lớn về vật chất, nhưng đó là giá trị lớn lao về mặt tinh thần bởi nó là tấm lòng của bà con dòng họ, đặc biệt được tổ chức trao tặng trước gia tiên và đông đảo thành viên trong dòng họ.Các gia đình dòng họ Lê Văn thường xuyên trao đổi kinh nghiệm dạy dỗ, nuôi con cái học hành, cho các cháu học nhóm, cháu học giỏi kèm cặp, giúp đỡ cháu học yếu, nhờ đó con cháu họ Lê Văn học tập, tu dưỡng đạo đức tốt, nhiều cháu học giỏi, nổi tiếng ở các trường trong tỉnh. Từ việc thực hiện tốt phong trào hiếu học trong dòng họ và phong trào khuyến học ở địa phương đã tạo điều kiện cho các gia đình trong dòng họ xây dựng nếp sống văn hóa và giữ gìn an ninh trật tự địa phương. Hiện nay 100% hộ trong họ đạt gia đình văn hóa.
Ông Nguyễn Quốc Khánh- Chủ tịch Hội khuyến học xã Thanh Đình cho biết: “Dòng họ Lê Văn gương mẫu đi đầu trong công tác xây dựng xã hội học tập ở địa phương. Dòng họ này đã đúc rút được bài học: Muốn xây dựng xã hội giàu mạnh phải có tri thức, có cán bộ giỏi về khoa học, phải có người có đức, có tài thực sự, nhất là phải chú ý giáo dục thế hệ trẻ cho tương lai…”. Từ đó các thành viên trong dòng họ Lê Văn đã động viên con cháu vươn lên học tập để trở thành người có ích cho xã hội.
Với những hoạt động ấy, dòng họ Lê Văn đã nhiều lần được các cấp, các ngành, các tổ chức khen thưởng. Chính quyền địa phương đã ghi nhận dòng họ Lê Văn: “Là động lực, nhân tố góp phần thúc đẩy mạnh mẽ phong trào khuyến học, khuyến tài của các dòng họ trên địa bàn”.
Hạnh Thúy